Obecny system stawek VAT – oparty na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. – jest systemem rozbudowanym i skomplikowanym. Podobne towary były w niektórych przypadkach opodatkowane według różnych stawek, powodowało to powstawanie wielu absurdów.
Nowa matryca to zmiana sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odejście od stosowania PKWiU 2008 na rzecz:
- Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów oraz
- aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.
Założenia matrycy:
- matryca obejmuje jedną stawką w jak największym stopniu całe grupy towarowe;
- generalne obniżenie stawek („równanie w dół”) w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary;
- zrównoważenie efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane (ale nieliczne) towary.
Obniżenie stawki VAT na:
- owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (np. migdały, pistacje) – z 8% do 5%,
- pieczywo o terminie przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości przekraczającej 14 dni z 8% do 5%,
- wyroby ciastkarskie (z 8% lub 23% – w zależności od terminu przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości – do 5%),
- zupy, buliony, żywność homogenizowana – w tym również dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8% do 5%,
- musztarda, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) – z 23% do 8%,
- produkty dla niemowląt i dzieci tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – z 8% do 5%,
- artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – z 8% do 5%.
Podwyższenie stawki VAT na:
- homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru, jak również sprzedawane w różnego rodzaju placówkach gastronomicznych posiłki, których składnikiem są ww. produkty – z 5% i 8% do 23%,
- lód – używany do celów spożywczych i celów chłodniczych – z 8% do 23%,
- drewno opałowe – z 8% do 23%.
