25 listopada 2018 r. wejdą w życie przepisy pozwalające na powołanie zarządcy sukcesyjnego. Powołany zarządca w przypadku śmierci przedsiębiorcy przejmie wszystkie obowiązki zmarłego, również kwestie pracownicze. Przepisy skierowane są do prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (wpisaną do CEIDG).
Dotychczasowe przepisy uniemożliwiały prowadzenie przedsiębiorstwa przez następców. Firma de facto przestawała istnieć z chwilą śmierci przedsiębiorcy (wygasało wiele kluczowych dla funkcjonowania firmy praw, w tym decyzji administracyjnych, zezwoleń czy koncesji). Dodatkowo brak możliwości posługiwania się numerem NIP, wygaśnięcie umów o pracę, brak możliwości wykonywania kontraktów handlowych, utrudniony dostęp do konta bankowego.
Co zrobić by powołać zarządcę sukcesyjnego?
Zarządcę sukcesyjnego może wyznaczyć sam przedsiębiorca albo może zostać on powołany przez osoby uprawnione po śmierci przedsiębiorcy.
Dokumenty niezbędne do powołania:
- oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego w formie pisemnej
- pisemna zgoda zarządcy na pełnienie tej funkcji
- zgłoszenie zarządcy do CEIDG (online lub w wersji papierowej w urzędzie gminy)
Złożenie wniosku jest bezpłatne.
Kto może zostać zarządcą sukcesyjnym?
Zarządcą może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnej (nie może to być osoba prawna, czyli np. spółka). Zarządcą sukcesyjnym nie może być osoba, wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
WAŻNE!
Zarządca nie ponosi odpowiedzialności za cywilnoprawne zobowiązania zaciągnięte na rachunek właściciela przedsiębiorstwa w spadku. Działa we własnym imieniu, ale jego czynności mają wpływ na właścicieli. Ponosi odpowiedzialność za szkodę jaką wyrządzi w skutek nienależytego wykonywania swoich obowiązków.
Jak długo może trwać zarząd sukcesyjny?
Zarząd sukcesyjny może trwać 2 lata po śmierci przedsiębiorcy (z ważnych powodów sąd może przedłużyć ten okres do 5 lat).
Czy zarząd może trwać krócej niż 2 lata?
Tak. Zarząd może wygasnąć wcześniej w przypadku, gdy:
- w ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy nikt nie przyjął spadku
- stwierdzono nabycie przedsiębiorstwa w spadku przez jedynego spadkobiercę albo zapisobiorcę windykacyjnego
- jedna osoba nabyła całe przedsiębiorstwo w spadku (np. wniesiono je w całości aportem do spółki)
- w ciągu miesiąca od wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG nie powołano kolejnego zarządcy
- ogłoszono upadłość przedsiębiorcy
- wcześniej nastąpi dział spadku.
Co w przypadku, gdy przedsiębiorca sam nie powołał zarządcy i nie zgłosił go do CEIDG?
W ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego mogą powołać osoby uprawnione:
- małżonek przedsiębiorcy, który ma udział w przedsiębiorstwie w spadku
- spadkobierca ustawowy, który przyjął spadek
- po ogłoszeniu testamentu – spadkobierca testamentowy
- po stwierdzeniu nabycia spadku – osoba, która spadek nabyła.
W przypadku, gdy jest kilku uprawnionych, konieczna jest zgoda osób posiadających łącznie udział większy niż 85/100 w przedsiębiorstwie w spadku.
Zmiana nazwy przedsiębiorstwa
Prowadząc przedsiębiorstwo w spadku, zarządca sukcesyjny posługuje się własnymi danymi, a także firmą zmarłego przedsiębiorcy z dodatkowym oznaczeniem „w spadku”.
Powołanie zarządcy sukcesyjnego nie rozwiąże wszystkich problemów, ale ułatwi kontynuowanie działalności.